Μαντινάδες

Οι Μαντινάδες είναι η πιο συνηθισμένη μορφή λαϊκού τραγουδιού και αποτελούν ποιητικό είδος διαδεδομένο σε ολόκληρη την Κρήτη. Ο όρος μαντινάδα προέρχεται από τη βενετσιάνικη λέξη matinada που μεταφράζεται «πρωινή καντάδα» και σημαίνει το ερωτικό τραγούδι που τραγουδιόταν τις πρωινές ώρες κάτω από το παράθυρο της αγαπημένης. Είναι δίστιχα τραγούδια που αποτελούνται από δεκαπεντασύλλαβους ομοιοκατάληκτους στίχους. Η σύνθεσή τους είναι πραγματικά αξιοθαύμαστη, αφού μέσα σε ένα αυτοσχέδιο δίστιχο κάθε μαντινάδα περικλείει ένα πλήρες νόημα. Τραγουδιόνται με ή χωρίς συνοδεία μουσικών οργάνων πάνω στις μελωδίες των παραδοσιακών κρητικών χορών (χανιώτικου συρτού, σιγανού, ρεθεμνιώτικης σούστας, μαλεβιζώτη, ζερβόδεξου κ.λπ.), των σκοπών της ρίμας, του Κλήδονα, του Ερωτόκριτου και άλλων. Οι περισσότερες μαντινάδες αναφέρονται στον έρωτα και την αγάπη. Υπάρχουν, όμως, και πολλές γνωμικές, διδακτικές, φιλοσοφικές, πειραχτικές, σκωπτικές, τολμηρές κ.λπ. Έχουμε ακόμα δίστιχα της βάπτισης, του αρραβώνα, του γάμου, του Κλήδονα, της κλεψιάς, της βεντέτας και της φυλακής.